سمیه بختیاری
چکیده
هدف پژوهش حاضر، شناساندن مصطفی قلیخان فراشباشی بهعنوان یکی از صاحبمنصبان دارالسلطنه اصفهان و معرفی و تحلیل محتوای برخی از اسناد و نسخههای خطی مربوط به او میباشد. این بررسی به روش تحلیل تاریخی ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر، شناساندن مصطفی قلیخان فراشباشی بهعنوان یکی از صاحبمنصبان دارالسلطنه اصفهان و معرفی و تحلیل محتوای برخی از اسناد و نسخههای خطی مربوط به او میباشد. این بررسی به روش تحلیل تاریخی و با رویکرد توصیفی و تحلیلی بر اساس نسخههای خطی، اسناد آرشیوی، مطبوعات و منابع کتابخانهای نگاشته شده است. یافتهها و نتیجه پژوهش حاکی از آن است که مصطفی قلیخان فراشباشی به مدت بیش از دو دهه در دربار ظلالسلطان خدمت نمود. او بهعنوان فراشباشی ظلالسلطان، مسئول برقراری نظم و امنیت در اصفهان و دیگر ولایات تحت حاکمیت ظلالسلطان بود. همچنین او کارگزار اجرایی و مباشر طرحهای عمرانی اصفهان بود. مصطفی قلیخان در کارنامه عملکردش ساخت سربازخانه ناصری و بازسازی و مرمت سربازخانه فتحآباد، چهارحوض و میدان مشق نقشجهان را در کنار مرمت و بازسازی عمارتها، پلها و کاروانسراهای اصفهان دارد. او همانند برخی از صاحبمنصبان دربار اصفهان، نائبالحکومه ولایتهای خوانسار، کمره، برزرودجی، سمیرم، نجفآباد، اسفرجان، قمشه و جویآباد و مؤدی مالیاتی جولاهه و برزرود بود که اسناد و نسخههای خطی برخی از آنها باقی مانده است. مهمترین نسخه خطی بهدستآمده از مصطفی قلیخان، کتابچه مخارج بنایی سربازخانه و سایر عمارات است که در 1304-1303ق تهیه شده است. بر اساس این نسخه، مصطفی قلیخان در کنار ساخت بنای باشکوه سربازخانه ناصری، دهها عملیات عمرانی در سطح اصفهان انجام داده است.