مقاله پژوهشی
بررسی رویکرد سه نسل از فرزندان میرزا معصوم رضوی در مواجهه با اسناد شرعی: از استمرار سبک سجل‌دوگانه تا ثبتِ ‌اسنادِ شرعی در مشهدِ دورة قاجار
بررسی رویکرد سه نسل از فرزندان میرزا معصوم رضوی در مواجهه با اسناد شرعی: از استمرار سبک سجل‌دوگانه تا ثبتِ ‌اسنادِ شرعی در مشهدِ دورة قاجار

امید رضایی

دوره 1، شماره 1 ، شهریور 1401، صفحه 6-26

https://doi.org/10.30481/psa.2022.155299

چکیده
  در مشهد، سلسله‌های مختلفی از ساداتِ باسابقه زندگی می‌کردند که به مرحله اجتهاد رسیده بودند. منابع رجالی حاکی از این است، تعدادی از علمای مشهد که تحصیلات دینی را در این شهر آغاز و برای ادامه تحصیل به اصفهان ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
سنخ‌شناسی مراجعین به عدلیه بر اساس اسناد صدر مشروطیت (1329- 1325ق)
سنخ‌شناسی مراجعین به عدلیه بر اساس اسناد صدر مشروطیت (1329- 1325ق)

حمیده شهیدی

دوره 1، شماره 1 ، شهریور 1401، صفحه 27-44

https://doi.org/10.30481/psa.2022.155316

چکیده
  وظیفه مهم نظام قضایی، رسیدگی به دعاوی و شکایت‌های حقوقی و کیفری است. پژوهش حاضر به سنخ‌های مختلف مراجعه‌کننده به عدلیه پس از مشروطه طی سال‌های 1325ق. تا 1329ق. می‌پردازد. این مقاله بر آن است با اتخاذ رویکردی ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
همگرایی و واگرایی هنرمندان فعال در آستان قدس رضوی با چاپخانه سنگی آستانه (مطالعه موردی کاتبان)
همگرایی و واگرایی هنرمندان فعال در آستان قدس رضوی با چاپخانه سنگی آستانه (مطالعه موردی کاتبان)

مصطفی لعل شاطری

دوره 1، شماره 1 ، شهریور 1401، صفحه 45-67

https://doi.org/10.30481/psa.2022.155354

چکیده
  با ورود صنعت چاپ سنگی به ایران، پس از تهران و تبریز در سایر شهرهای ایران، چاپخانه‌های سنگی متعددی ایجاد و نخستین چاپخانه سنگی مشهد از سوی آستان قدس رضوی تأسیس شد. از دوره فعالیت (1294-1344ق.) چاپخانه سنگی آستانه ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
بررسی فعالیت های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی خانواده آقابزرگ طهرانی در مشهد دوره قاجار و پهلوی
بررسی فعالیت های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی خانواده آقابزرگ طهرانی در مشهد دوره قاجار و پهلوی

علی نجف زاده

دوره 1، شماره 1 ، شهریور 1401، صفحه 68-94

https://doi.org/10.30481/psa.2022.155355

چکیده
  مشهد از اواسط دوره قاجار به خاطر ارتقای موقعیت تجاری داخلی و خارجی­ به شهری مهاجرپذیر تبدیل شد که تجارِ قفقازی، آذربایجانی، یزدی، اصفهانی و تهرانی روانه این شهر شدند، چنانکه بزرگ‌ترین تجار و ملک­التجارهای ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
بررسی وضعیت تجارت خارجی شهرهای شرقی ایران با تکیه بر اسناد (1896-1903 م. / 1282 ـ 1275 ش.)
بررسی وضعیت تجارت خارجی شهرهای شرقی ایران با تکیه بر اسناد (1896-1903 م. / 1282 ـ 1275 ش.)

ندا عظیمی زواره

دوره 1، شماره 1 ، شهریور 1401، صفحه 95-111

https://doi.org/10.30481/psa.2022.155356

چکیده
  کنسولگری بریتانیای مشهد در 1306ق./ 1889م. تأسیس شد. این کنسولگری که درواقع نخستین نمایندگی سیاسی خارجی در مشهد بود، در مدت کوتاهی توانست به بازوی اصلی اجرایی انگلستان در منطقه تبدیل شود. این نمایندگی که به ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
نوانخانه بیرجند (تجربه‌ای تاریخی از امور خیریه در دوره معاصر)
نوانخانه بیرجند (تجربه‌ای تاریخی از امور خیریه در دوره معاصر)

مریم ولی پور

دوره 1، شماره 1 ، شهریور 1401، صفحه 112-134

https://doi.org/10.30481/psa.2022.155357

چکیده
  ایجاد رفاه اجتماعی و تأسیس مراکز مرتبط با آن، ازجمله دغدغه­های جوامع بشری در گذر تاریخ است و به همین جهت در شرایط و بسترهای مهیا و با انگیزه­های مختلف حکومت­ها، دولتمردان، رهبران مذهبی و خیرخواهان ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
متولیان موقوفه‌ عتیقی(از دوره‌ی صفویه تا پایان دوره پهلوی دوم)
متولیان موقوفه‌ عتیقی(از دوره‌ی صفویه تا پایان دوره پهلوی دوم)

فاطمه حاجی آبادی

دوره 1، شماره 1 ، شهریور 1401، صفحه 135-151

https://doi.org/10.30481/psa.2022.155358

چکیده
  تولیت به معنای اداره کردن امور موقوفه است. امورموقوفه یعنی کارهایی که مربوط به وقف و مال وقفی است. بنابراین کسی که عهده‌دار تولیت امور موقوفه است، متولی نامیده می‌شود. عتیق علی منشی در جمادی‌الاخر 931 ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
بررسی وضعیت تجارت خارجی شهرهای شرقی ایران با تکیه‌بر اسناد(1314-1306ق./ 1889-1896م.)
بررسی وضعیت تجارت خارجی شهرهای شرقی ایران با تکیه‌بر اسناد(1314-1306ق./ 1889-1896م.)

زهره رضایی

دوره 1، شماره 1 ، شهریور 1401، صفحه 152-174

https://doi.org/10.30481/psa.2022.155359

چکیده
  کنسولگری بریتانیا در مشهد در هفت سال نخست فعالیت دو چهره را به‌عنوان سرکنسول تجربه کرد: سرلشگر چارلز اسمیت مک لین و نی الیاس. شهرت مک لین بسیار فراتر از نی الیاس بود، اما ظاهراً آنچه عملاً رخ داد، مدیریت ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
بررسی تأثیرپذیری و همسازی گروهی از زنان تحصیل‌کرده مشهد با سیاست‌های کلان دولت رضاشاه
بررسی تأثیرپذیری و همسازی گروهی از زنان تحصیل‌کرده مشهد با سیاست‌های کلان دولت رضاشاه

فاطمه رضائی مکی

دوره 1، شماره 1 ، شهریور 1401، صفحه 175-194

https://doi.org/10.30481/psa.2022.155360

چکیده
  یکی از زمینه ­های موردتوجه فعالان حقوق زنان پس از مشروطه، آگاه‌سازی زنان جامعه و تشویق آنان به حضور در اجتماع بود. با روی کار آمدن رضاشاه و توجه او به تکمیل پروژه مدرنیزاسیون، آن دسته از فعالیت‌های ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
بازانگاری و تحلیل ساختار طبقات اجتماعی مشهد در آستانه انقلاب مشروطیت (بر اساس اسناد کنسولی)
بازانگاری و تحلیل ساختار طبقات اجتماعی مشهد در آستانه انقلاب مشروطیت (بر اساس اسناد کنسولی)

معصومه گودرزی بروجردی؛ مینا معینی

دوره 1، شماره 1 ، شهریور 1401، صفحه 195-216

https://doi.org/10.30481/psa.2022.155470

چکیده
  پیش از انقلاب مشروطه، شورش‌ها و بحران‌هایی در شهر مشهد روی داد که این شهر را به کانونی علیه استبداد تبدیل کرد، هرچند مخالفت‌های عمیقی با جنبش مشروطه نیز در این شهر وجود داشت. طبقات اجتماعی شهر مشهد در ...  بیشتر